Polska kuchnia skrywa wiele kulinarnych skarbów – słynie nie tylko z pierogów, rosołu, schabowego czy żurku. Ma bogatą tradycję kulinarną i długą historię, a także bardzo zróżnicowane oblicze. Warto sobie przypomnieć kilka dań, które są ważnym elementem polskiej kultury.
Jakie potrawy przychodzą Wam na myśl, gdy myślicie o tradycyjnym polskim obiedzie? Mielony z ziemniakami i mizerią, schabowy z zasmażaną kapustą, zupa pomidorowa z makaronem, a może bigos albo grochówka na wędzonce? Te nazwy kojarzy chyba każdy z nas.
Tymczasem forszmak, gzik, legumina czy kapłon brzmią dla statystycznego Polaka dość enigmatycznie. Są to jednak pyszne specjały, z których polska kuchnia przed laty słynęła. Warto odkurzyć dawne receptury i poznać smak dań, które jedli na co dzień nasi przodkowie.
Kuchnia polska jest znacznie bardziej zróżnicowana, ma swoje odmiany regionalne i długą tradycję. Godne uwagi dania można wymieniać niemal bez końca, skupmy się jednak na kilku przykładowych smakach, które dzisiaj należą raczej do zapomnianych.
Zapomniane dania kuchni polskiej – inspiracje dla przypomnienia
Z biegiem lat większość tradycyjnych polskich potraw została zepchniętych na dalszy plan lub w ogóle zapomnianych. Gotujemy nowocześniej, uważamy na zawartość tłuszczu w daniach, inspirujemy się innymi smakami – jak m.in. kuchnia włoska, francuska czy azjatycka.
Przypomnijmy kilka wyjątkowych potraw, które warto odkryć na nowo – można je odtwarzać od podstaw albo potraktować jako bazę i inspirację, by oddać się swojej kulinarnej fantazji i kreatywności. Tradycyjne polskie dania to takie, które kojarzymy z czymś prostym i swojskim, bazującym na lokalnych składnikach.
Flaki po warszawsku
Flaki to tradycyjne polskie danie, które jest przygotowywane z podrobów – takich jak żołądki, wątróbka i serca. Są one gotowane w aromatycznym bulionie. Z kolei flaki po warszawsku to wersja tego dania, w której dodaje się również zasmażkę z mąki i smażoną cebulę.
Potrawa ma bardzo intensywny smak i aromat, a jej przygotowanie wymaga czasu i umiejętności. Jest rzadko gotowana w polskich domach, ale można ją zamówić w kilku restauracjach czy barach.
Duszone raki
Dzisiaj chwalimy krewetki i inne owoce morza. Tymczasem nasi przodkowie często jadali raki, w które obfitowały rzeki i jeziora. Te skorupiaki gościły na stołach bardzo często, bo były łatwo dostępne. Zwykle były duszone z masłem, śmietaną koprem i solą.
Popularna była także zupa rakowa. To bogate i aromatyczne danie, które tradycyjnie jest przygotowywane z raków rzecznych, warzyw i przypraw. Była gotowana na wolnym ogniu przez dłuższy czas, by aromaty mogły się dobrze połączyć. Ma wyjątkowy smak i była często spożywana podczas specjalnych okazji i świąt.
Kaszanka z gruszką
Kaszanka to rodzaj kiszki, która jest produkowana z krwi wieprzowej lub wołowej. Dodaje się do niej także kaszę gryczaną i przyprawy. Niektóre wersje zawierają też wątróbkę – mieloną albo drobne kawałki.
Jednak tradycyjna kaszanka często była podawana w towarzystwie owoców, by złagodzić jej charakterystyczny smak. Jednym z ciekawych połączeń jest kaszanka z gruszką. Gotowana lub smażona kaszanka jest podawana z duszoną gruszką. W ten sposób powstaje interesujące połączenie nuty słodkiego owocu z wyrazistym smakiem kaszanki.
Kapłon
Wykastrowany młody kogut był wykwintnym daniem. Stefan Czernecki, autor pierwszej polskiej książki kucharskiej, uznaje go za ważny wzorzec dla innych przepisów. Dawniej zajadano się kapłonem m.in. z grzankami, kawiorem i słoniną.
Dania bezmięsne
Mimo że nasza kuchnia kojarzy się z daniami mięsnymi, warto pamiętać, że w znacznym stopniu była wegetariańska, prosta i biedna. Nie bazowała na mięsie, jak dziś nam się wydaje. Popularne i dziś zapomniane polskie potrawy to między innymi różne rodzaje placków, dań opartych na ziemniakach (różne rodzaje klusek) czy obfitość warzyw świeżych i kiszonych.
Kotlet mielony czy schabowy to dzisiaj symbol obiadu u mamy, ale jest dość odległy od kanonu polskiej kuchni. Rodzima kuchnia była w dużym stopniu jarska – składała się z kasz, fasoli, grochu, soczewicy, oleju lnianego czy grzybów. Mięso jadano raczej na specjalne okazje i było przyrządzane na ważne uroczystości.
Legumina, czyli tradycyjny deser
Dla licznych pokoleń Polaków legumina była symbolem deseru. Dziś jest to zapomniany pomysł na smaczną i słodką przekąskę. Było to połączenie mąki i wody lub mleka, jajek, cukru i owoców, które przypominało pudding. Można było ją urozmaicić także orzechami, bakaliami, makiem czy miodem albo słodkim syropem.
Czytaj więcej: Festiwale kulinarne w Polsce 2023
Partnerzy Festiwalu
