Kulinarne dziedzictwo Polski jest niezwykle bogate. Możemy być dumni z wielu potraw charakterystycznych dla danych regionów. Do odkrycia lub przypomnienia jest wiele różnorodnych smaków. Poniżej omawiamy krótko wybrane polskie kuchnie regionalne.
Pomorze i Kaszuby
Wyróżnia je wiele dań z wykorzystaniem ryb. Kaszubi i Pomorzanie potrafią je przyrządzać na różne sposoby – mogą być smażone, marynowane, wędzone, gotowane czy pieczone. Prym wiodą m.in. wędzone węgorze. Bazą są dania proste i sycące, bazujące na ziemniakach, kaszy, drobiu oraz chlebie. Do pieczywa serwowana była okrasa, czyli mielone mięso gęsie z ziołami.
Kaszubski kartacz. Jest to rodzaj placka ziemniaczanego, wyjątkowo popularnego na Kaszubach. Wykonuje się go z tartych ziemniaków, które są następnie formowane w kształt wałeczka i gotowane. Podaje się go z boczkiem, sosem grzybowym lub kwaśną śmietaną. Potrzebne będą następujące składniki: 1 kg ziemniaków, dwa jajka, duża cebula, dwie łyżki mąki ziemniaczanej, pieprz oraz sól do smaku, olej roślinny do smażenia.
Boczniaki po kaszubsku. Danie wegańskie to propozycja nie do odrzucenia nie tylko dla jaroszy. Aromatyczna i smaczna potrawa będzie smakować nie tylko osobom będącym na diecie roślinnej. Boczniaki należy pokroić wzdłuż blaszek i smażyć na rozgrzanej patelni po 3 minuty.
Następnie kroimy cebulę w piórka, podsmażamy, wlewamy wodę, koncentrat pomidorowy, ocet jabłkowy, sos sojowy, dodajemy cynamon i wybrane przyprawy, m.in. majeranek i słodką wędzoną paprykę. Dokładnie mieszamy. Czas dodać jeszcze pokrojone w kostkę ogórki i pokrojone w paski śliwki. Znowu mieszamy i gotujemy całość przez około 15 minut. Danie jemy prosto z patelni, część można przełożyć do wyparzonego słoika i po wystygnięciu wstawiamy do lodówki.
Małopolska
Na smaki tego regionu wpływ miała kuchnia ukraińska i żydowska, a także austriacka i węgierska. Ważną inspiracją był też Wiedeń – właśnie w Krakowie zaczęto podawać sznycel i jaja po wiedeńsku, a ze słodkości elegancki sernik wiedeński. Zachowały się też potrawy kuchni żydowskiej.
Flaczki po krakowsku. Białe flaki, kiszka z białej kiełbasy i białe warzywa są podstawą tego dania. Dodatek stanowi też biała, czyli niepalona kasza gryczana. Takie flaczki były przysmakiem przyrządzanym dla Władysława Jagiełły i takie serwuje się w Krakowie do dzisiaj.
Karp po żydowsku. Jest to tradycyjne danie wigilijne pochodzące z regionu Małopolski. To pieczony karp w czerwonym sosie z cebulą, marchewką, grzybami i śliwkami. Podaje się go z kaszą lub kluskami.
Warmia i Mazury
Kraina jezior i lasów. Bazuje na daniach z ryb i skarbach leśnych – jak grzyby czy jagody. Mazurach do tej pory króluje tradycyjna kuchnia polska z rosołem i żurem, można nawet zjeść tu czarninę. Widoczne są też inspiracje kuchnią niemiecką oraz kuchnią Kresów Wschodnich. Jada się tu potrawy na bazie kapusty kwaszonej i grochu. Wpływy odcisnęła też kuchnia litewska i ukraińska – można zjeść różne pierogi, kołduny i cepeliny.
Wielkopolska
Jeden z największych regionów Polski. Ziemie Wielkopolski były bogate w naturalne produkty. Spożywano tu sporo wołowiny, wieprzowiny i warzyw. Widoczne są też wpływy kuchni niemieckiej, gdyż Wielkopolska była pod panowaniem Prus.
Wyjątkowo popularne są m.in. pyry, czyli ziemniaki. Przyrządza się z nich m.in. pyzy ziemniaczane z mięsem, placki ziemniaczane, prażoki, czyli danie z gotowanych i surowych ziemniaków ze skwarkami, a także pyzy z gzikiem. W Wielkopolsce jada się też drożdżowe pyzy z czerwoną kapustą. Atrakcją i chlubą kulinarną regionu są rogale marcińskie, przyrządzane przede wszystkim w dzień św. Marcina.
Żurek - jest to tradycyjna zupa kwaszona, popularna w różnych regionach Polski, ale szczególnie kojarzona z Wielkopolską. Jest przygotowywana na bazie zakwasu żytniego i gotowana z dodatkiem białej kiełbasy, ziemniaków, jajek i przypraw. Często podaje się go w chlebie lub z dodatkiem kwaśnej śmietany.
Podhale
Był to jeden z biedniejszych regionów, co wpłynęło też na kuchnię. Podhale to najwyższe góry w Polsce, gdzie panuje surowy klimat. Lokalna kuchnia opiera się na prostych składnikach, jak m.in. ziemniaki, kasze i warzywa.
Popularna jest na przykład zupa kwaśnica – bazuje na wodzie, kwaszonej kapuście i ziemniakach, a także góralskie moskole, czyli placki owsiane. Wykorzystywane jest też mleko i sery owcze (oscypek i bundz) oraz baranie i jagnięce mięso. Daniem regionalnym Podhala są też pierogi, zupa „zuwka” z białym serem, a na deser bombolki – drożdżowe kluski pieczone i polewane miodem i masłem.
Czytaj więcej: Zapomniane polskie potrawy
Śląsk
To region, w którym widoczne są wpływy kuchni austriackiej, niemieckiej i czeskiej. Jada się tu potrawy na bazie mięsa i podrobów. Popularna jest m.in. golonka, kotlety mielone zwane karminadlami.
Podobnie jak w Wielkopolsce często jadane są ziemniaki (kartofle) – m.in. mozgoł, czyli osobno ugotowane ziemniaki i kapusta, a potem ugniecione ze smalcem. Jako dodatek do mięs popularne są kluski śląskie ze słoniną i cebulą. Ślązacy pieką też swoją wersję rogali marcińskich – tu nazywane są „martinki”.
Czytaj więcej: Narodowe dania polskie – najpopularniejsze potrawy i ich historia
Partnerzy Festiwalu
