Śledź zajmuje ważne miejsce w polskiej kuchni. Był podstawą naszego jadłospisu w okresach postu, dziś gości na stołach także na różnych uroczystościach i wciąż jest bardzo popularną przekąską. W tym artykule przyjrzymy się historii śledzia w Polsce, krótko opiszemy potrawy regionalne i omówimy różne sposoby przygotowywania tej ryby. Poznamy też więcej faktów na temat tego cennego w kuchni polskiej produktu.
Śledź w naszej rodzimej kuchni jest znany od wieków. Przed 1939 rokiem podawano go często przed obiadem, by pobudził apetyt. W restauracjach stanowił zakąskę do kieliszka wódki. Dzisiaj też jest ważnym elementem wielu dań – poniżej znajdziesz niejeden przepis na śledzie.
Historia śledzia w Polsce
Historia śledzia w Polsce sięga kilku wieków wstecz. Początkowo była to ryba dostępna głównie nad Bałtykiem. Była też stosunkowo tania, co przyczyniło się do jej dużej popularności. Polacy szybko odkryli jej walory smakowe i odżywcze. Śledź szybko stał się popularnym składnikiem diety, szczególnie w okresie postu, gdy spożywanie mięsa było zakazane.
W XVII wieku rozwinęła się w Polsce produkcja solonego śledzia, który stał się towarem eksportowym. To sprawiło, że ryba ta zyskała jeszcze większą popularność i znaczenie. Dziś śledzie goszczą w zasadzie przez okrągły rok na polskich stołach.
Dobre przepisy na śledzie – różne inspiracje
Śledź jest wykorzystywany w wielu daniach regionalnych w Polsce. Oto kilka przykładów:
Śledzie w śmietanie. Popularna potrawa, w której ryba jest marynowana w gęstej śmietanie, często z dodatkiem cebuli, jabłka i innych przypraw. To danie często serwuje się w Wigilię Bożego Narodzenia. Gdy idą święta, postny śledzie w śmietanie królują na stołach w różnych wariantach. Osoby dbające o sylwetkę mogą wymieszać śmietanę z jogurtem greckim.
Śledzie w oleju. Inny sposób przyrządzenia śledzia to marynowanie go w oleju z dodatkiem cebuli i przypraw. Może to być m.in. olej rzepakowy czy lniany. Śledź jest dokładnie oczyszczany i filetowany, a następnie krojony na kawałki o odpowiedniej wielkości. Podaje się go jako przystawkę na różnego rodzaju uroczystościach. Śledzie w oleju to nasza zakąska narodowa.
Śledzie w occie. To danie, w którym śledź jest marynowany w mieszance octu, wody, cebuli, przypraw i czasem cukru. Są różne przepisy na śledzie w occie, ale podstawowa zasada pozostaje taka sama.
Śledzie w sosie musztardowym. Warto użyć dwóch rodzajów musztard, by sos nabrał ciekawego smaku. Dodatek kurkumy doda z kolei koloru, a pieprz wyrazistości i pikanterii. To świetna przekąska na święta albo na imprezę.
Śledź po kaszubsku. Jest to tradycyjna potrawa kaszubska, którą serwuje się podczas świąt i uroczystości rodzinnych na Pomorzu. Na stołach nie może wtedy zabraknąć przystawek ze śledzia. To rodzaj śledzi z dodatkiem cebuli, suszonych śliwek i kiszonych ogórków, w pikantnym sosie pomidorowym. Całość doprawia się solą, pieprzem i majerankiem.
Śledź pod pierzynką (szuba). Wyjątkowo popularny w okresie świątecznym. Jest to sałatka śledziowa, smaczna i niezwykle efektowna. Zwykle podaje się ją w szklanej salaterce.
Śledź w galarecie. To popularna potrawa na wielkanocnym stole. Śledzie trzeba opłukać z zalewy i odsączyć, a potem ułożyć filety na półmisku i udekorować warzywami, cebulą, plastrami cytryny oraz listkami natki pietruszki. Pozostaje odcedzić wywar i dodać do niego żelatynę. Gdy bulion stężeje, należy zalać nim rybę i wstawić półmisek do lodówki.
Śledź po krakowsku. Wymoczone płaty śledziowe kroimy na niewielkie kawałki, a cebulę i ogórki w kostkę. Do cebuli dodaje się cukier, pokrojone ogórki, majonez i śmietanę. Całość pozostaje wymieszać i doprawić solą oraz pieprzem. Na koniec przekłada się śledzie na przemian z sosem, a następnie zostawia w lodówce na całą noc.
Inne inspiracje. Śledzie można też nadziewać, smażyć czy piec w folii lub papilotach. Dawniej przyrządzano z nich także kotlety lub paszteciki, serwowano je jako przekąskę z korniszonami, marynowanymi grzybami czy kaparami. Popularne są także kanapki ze śledziem, szczypiorkiem, rzodkiewką i dobrej jakości oliwą.
Śledź w kuchni polskiej. Podsumowanie
Śledź ma długą historię w naszej rodzimej kuchni. Dania różnią się w zależności od regionu, ale są też klasyki chętnie serwowane w niemal całym kraju – jak m.in. śledzie w occie, śmietanie lub oleju.
Ryba ta zawiera też dużo cennych składników odżywczych – jak witaminy D i B12, a także kwasy omega-3, które są korzystne dla zdrowia serca. Ponadto śledź jest źródłem białka o wysokiej jakości. Dzięki swojemu smakowi i wszechstronności, z pewnością będzie nadal odgrywał ważną rolę w naszej kuchni.
Partnerzy Festiwalu
